Umpasa dan Umpama


Umpasa dan Umpama
I.                   Patujolo
 Di parngoluon ni halak batak adong do na ni dok umpasa dohot umpana jala on jot-jot di pangke di ganup-ganup ulaon ni halak batak, marhite sian umpasa dohot umpama I do tarida hadirion habata-onta. umbahen i di tingkion naeng ma hita patorangkon taringot tu umpasa dohot umpama tu piga-piga ulaon ni halak batak.    
II.                Pembahasan
2.1.  Lapatan ni Umpasa
Umpasa I ma na marisi pangidoan pasu-pasu, hagabeon, pangaramotion dohot sude angka na uli, silehonlehon ni Tuhan i.[1] Jala umpasa i songon sada pantun manang boi ma didok hata parjolo patoranghon hata parpudi.[2]
a.      Umpasa di Ulaon Pamasu-masuon[3]
Ø  Sada tangan siamun, sada tangan hambirang;
 Manumpak ma Amanta Debata,
Diparsaripeonmuna unang olo sirang.
b.      Umpasa di Ulaon Na Tardidi
Ø  Sahat-sahat ni solu ma, di rondang ni bulan;
 Leleng ma ibana mangolu mangu-sung
 Goarna I, sai tongtong diiringiring Tuhan


c.       Umpasa di Ulaon Manghatindakhon Haporseaon
Ø  Martahuak manuk di toru ni bara ruma,
Na pantun marnatoras, ido halak na martua
d.      Umpasa di Ulaon Na Martohonan (Penabalan Sintua/ Pandita)
Ø  Siala gumba siarum na tata;
asa unang lupa damang di tona ni Debata
e.       Umpasa di Na Monding (Mangapuli)
Ø  Hau ni gunungtua, dangkana mardagul-dagul;
 Tibu ma dilehon Tuhanta dihamu tua,
 Jala tibu ma hamu di apul-apul
f.       Umpasa Tingki Parsirangan (Perpisahan)
Ø  Mangerbang bunga-bunga, di tiur ni mataniari;
Selamat jalan ma dihamu, selamat tinggal ma di hami
Ø  Pidong sitapitapi, habang diatas hauma;
Horas ma hamu na hupaborhat hami,
Horas ma hami na tinadingkon muna
2.2.  Lapatan ni Umpama
Umpama ima hata tudosan hampir mirip tu Falsafah ni natua-tua, Molo mandok umpama, unang hata (isi) ni Umpasa didok jala sebalikna molo mandok Umpasa unang ma hatani Umpama didok, asa taparrohahon ma I molo mandok Umpama manang Umpasa.[4]
a.      Umpama di Ulaon Pamasu-masuon[5]
ü  Bintang na rumiris,
Ombun na sumorop
Anak pe riris,
Boru pe torop
Lapatanna: hata pangidoan pasupasu, anggiat gabe situtu anak dohot boru na pinasupasui
b.      Umpama di Ulaon Na Tardidi
ü  Mangimbur songon ansimun,
Mabalga songon gundur,
Lapatanna : hatop magodang: nidok tu dakdanak.
c.       Umpama di Ulaon Manghatindakhon Haporseaon
ü  Manomba di tano nidegem
Manomba di langit jinujungmu
Lapatanna: Patuduhon toruk ni roha
d.      Umpasa di Na Monding (Mangapuli)
ü  Sarindan ni pinasa,
Tanotano ni hapadanan
Na manginjam do di hosa,
Tano do nampunasa badan.
Lapatanna: na ingkon marujung do ngolu on
III.             Panimpuli
Sian hatorangan na di ginjang boi ma taida umpasa ima na marisi pangidoan pasu-pasu, hagabeon, pangaramotion dohot sude angka na uli, silehonlehon ni Tuhan i. Jala umpasa i songon sada pantun manang boi ma didok hata parjolo patoranghon hata parpudi. Umpama ima hata tudosan hampir mirip tu Falsafah ni natua-tua.
IV.             Angka Buku Panguhalan
J. Sihombing, Umpama Batak dohot Lapatanna, P. Siantar: Penerbit PARDA, 1976 S.T.P.Siahaan, Angka Umpasa dohot Umpama Batak, Jakarta:--, 2015
Sumber lain:




[1] J. Sihombing, Umpama Batak dohot Lapatanna, (P. Siantar: Penerbit PARDA, 1976), 5
[3] S.T.P.Siahaan, Angka Umpasa dohot Umpama Batak, (Jakarta:--, 2015), 7-64
                [4] http://sian-porsea.blogspot.co.id/2011/09/pengertian-umpasa-umpama-dan-falsafah.html, diakses pada tanggal 20 Oktober 2017
[5] J. Sihombing, Umpama Batak dohot Lapatanna, 152-205
Share:

Related Posts:

No comments:

Post a Comment

POSTINGAN POPULER

SEMUA POSTINGAN

Total Pageviews

216473

FOLLOWERS